Nghề làm nước mắm Phú Quốc được truyền lại qua bao thế hệ con cháu, ước chừng đã lên tới năm, sáu thế hệ trôi qua.
Nước mắm Phú Quốc thơm ngon
Theo như một số thông tin tìm được từ tài liệu của người Pháp thì đảo ngọc Phú Quốc được công nhận là một trung tâm sản xuất những chai nước mắm thơm ngon, đạt chuẩn chất lượng tại Việt Nam, được nhiều quốc gia Đông Nam Á biết đến.
Cuối thế kỷ 19, nghề làm nước mắm ngày càng phát triển, các nhà sản xuất đã khéo léo cân bằng kết hợp giữa việc áp dụng khoa học kỹ thuật vào trong một số khâu sản xuất. Phương thức sản xuất nước mắm chuẩn truyền thống chỉ vỏn vẹn 3 cách cơ bản: phương pháp đánh khuấy, gài nén, hỗn hợp giữa gài nén và đánh khuấy.
Công cụ sản xuất chai nước mắm Phú Quốc mang hương vị tuyệt hảo.
Một số dụng cụ mà các nhà sản xuất cần có:
– Thùng ủ:dùng cho công đoạn ướp và ủ cá đến khi có được một thành phẩm hoàn chỉnh.Vị trí bên hông gần đáy thùng sẽ khoét một lỗ nhỏ để gắn vòi vào tháo nước gọi là “lỗ lù”. Với những loại thùng lớn sẽ được những người công nhân kê cách đất khoảng 50cm.
– Thường các loại lỗ lù: gắn vào vị trí thân thùng ủ, cách đáy thùng từ 20 cho đến 30cm. Nhằm cho mục đích rút mắm ra ngoài.
– Những chiếc thùng hứng: sẽ được dùng để san sớt, gạn lọc và chứa nước mắm thành phẩm.
– Đồ lọc: ngăn xác cá lọt vào làm tắc lỗ lù và giúp nước mắm có màu trong hơn.
– Cây đố (đón ém): hai thanh gỗ vuông đặt ngang và kiên cố giúp bề mặt vỉ gài nén.
– Ống thông khí: chỉ dùng cho thùng không khoét lỗ đặt vòi bên dưới ( hiện nay không còn dùng nữa).
– Vỉ tre, vỉ ván ( tre mỏng/ván gỗ): thường đặt trên bề mặt để nén chặt cá được muối trong thùng.
– Tấm lá đậy (lá dừa nước):đậy lên bề mặt cá đã được muối trong thùng ủ.
– Kiệu (thúng mây): sức chứa lên đến khoảng 100kg. Thường được sử dụng để đựng cá hoặc muối khi di chuyển.
– Bàn cào: cào cá đã được trộn muối khi đã cho vào thùng ủ.
– Đồ dằn, gài (đá tảng/thanh gỗ ngắn,nhỏ): giữ chặt mặt vỉ trong thùng ủ cá.
– Can, chai nhựa, chai thủy tinh: dùng để chứa nước mắm
Nghề làm nước mắm Phú Quốc gắn liền với đời sống dân cư và sự phát triển của đảo
Ngành nghề giản dị gắn liền với những tín ngưỡng liên quan biển. Ngoài ra,ở Phú Quốc còn có nhiều lăng thờ nổi tiếng thu hút nhiều khách du lịch như: ông Nam Hải và 3 điểm thờ lớn ở Dương Đông, Dương Tơ, An Thới; Miếu Bà Thủy Long; miếu Long Vương. Chính cái ngành có truyền thống lâu dài này đã tạo ra tác động vượt bậc lên đời sống kinh tế của dân cư sinh sống tại Phú Quốc.
Những giá trị mà bạn vô tình đã bỏ qua của nước mắm ngon Phú Quốc.
Người dân Phú Quốc thường uống một chén nước mắm để giúp tăng sinh lực, giữ ấm cho cơ thể. Nó còn có giá trị kinh tế và du lịch, thu hút không ít du khách tham quan.Nghề truyền thống làm nước mắm Phú Quốc đã vinh dự được Bộ trưởng Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch ghi tên vào Danh mục di sản văn hóa phi vật thể quốc gia theo Quyết định số 1730/QĐ-BVHTTDL ngày 27 tháng 5 năm 2021.